Αλλεργία στο αυγό

Νικόλαος Κίτσος
Παιδοαλλεργιολόγος
Ακαδημαϊκός υπότροφος Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας Π.Θ.
Υπ. Διδάκτωρ Α.Π.Θ.

Τι είναι η αλλεργία στο αυγό;

Η αλλεργία στο αυγό είναι μια από τις πιο κοινές τροφικές αλλεργίες στα παιδιά. Οι περισσότεροι άνθρωποι ξεπερνούν τις αλλεργίες τους μέχρι την προσχολική ηλικία. Είναι σπάνιο να εμφανιστεί αλλεργία στο αυγό αργότερα στη ζωή. Τόσο ο κρόκος όσο και το ασπράδι του αυγού περιέχουν πρωτεΐνες που μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες. Η πρωτεΐνη ωοαλβουμίνη, στο ασπράδι του αυγού, προκαλεί συχνότερα αλλεργική αντίδραση. Είναι ευαίσθητη στη θερμότητα και αλλάζει η τεταρτοταγής δομή της όταν θερμαίνεται. Ως εκ τούτου, μερικοί άνθρωποι ανέχονται τα θερμικά επεξεργασμένα αυγά. Η αντίδραση σε άλλες πρωτεΐνες του αυγού, όπως το ωοβλεννοειδές, προδικάζει μία αλλεργία που θα αποδράμει πιο «δύσκολα», σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς αυτή η πρωτεΐνη δεν επηρεάζεται από τη θερμική επεξεργασία. Μερικοί άνθρωποι αντιδρούν πιο έντονα στα ωμά αυγά και πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε τροφές που περιέχουν αυγά, τα οποία, δεν έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία.

Συμπτώματα αλλεργίας στα αυγά

Τα αλλεργικά άτομα που τρώνε αυγά παρουσιάζουν αντίδραση μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, συνήθως από λίγα λεπτά έως και μία ώρα μετά.

Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας προέρχονται από:
1. Την γαστρεντερική οδό (κνησμός στη στοματική κοιλότητα, ναυτία και έμετος, κοιλιακό άλγος και/ή διάρροια)
2. Το δέρμα (κνησμός, κνίδωση, οίδημα ή επιδείνωση του εκζέματος)
3. Την αναπνευστική οδό (συμφόρηση, δύσπνοια, βήχας)
4. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί σοβαρή αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία).
Σε μερικούς ανθρώπους, ακόμη και μικρές ποσότητες πρωτεΐνης αυγού μπορεί να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση.

Διερεύνηση

Η διερεύνηση πιθανής αλλεργίας στο αυγό περιλαμβάνει:
1. Λήψη αλλεργιολογικού ιστορικού
2. Κλινική εξέταση
3. Διενέργεια δερματικών τεστ ή/και μέτρηση ειδικών IgE ανοσοσφαιρινών για τις πρωτεΐνες του αυγού
4. Δοκιμασία πρόκλησης (εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις)

Θεραπεία
Η θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει:
1. Αποφυγή έκθεσης σε τρόφιμα που περιέχουν πρωτεΐνες αυγού
2. Εκπαίδευση της αντιμετώπισης τυχόν αλλεργικών αντιδράσεων και εξατομικευμένο πλάνο αντιμετώπισης
3. Συνταγογράφηση της απαραίτητης φαρμακευτικής αγωγής

Διατροφικές συμβουλές

Διατροφικά, η αφαίρεση των αυγών δεν είναι προβληματική, καθώς μπορούν να αντικατασταθούν από άλλες πηγές πρωτεΐνης, όπως κρέας, ψάρι ή/και γάλα.
Η αλλεργία στα αυγά μπορεί να είναι πρακτικά δύσκολη, ειδικά αφού η επιλογή έτοιμων τροφών είναι κάπως περιορισμένη. Ορισμένα πρόσθετα μπορεί να
παρασκευάζονται ή να περιέχουν αυγά, για παράδειγμα αλβουμίνη, ωοαλβουμίνη και λυσοζύμη (E-1105). Τέτοια προϊόντα πρέπει να φέρουν την ένδειξη ότι περιέχουν αυγά.

Εμβόλια και αλλεργία στο αυγό
•Ο κίνδυνος αναφυλακτικής αντίδρασης είναι σχεδόν αμελητέος κατά τον εμβολιασμό πασχόντων από αλλεργία στο αυγό με το εμβόλιο MΜR.
•Το εμβόλιο της γρίπης περιέχει μετρήσιμες ποσότητες πρωτεΐνης αυγού (ωοαλβουμίνη), συνήθως χαμηλότερες από 150 ng/δόση.

Ο κίνδυνος αντίδρασης σε παιδιά με αλλεργία στο αυγό είναι, επομένως, πολύ χαμηλός και το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να χορηγείται σε παιδιά με μέτρια αλλεργία στα αυγά. Παιδιά με κίνδυνο αναφυλαξίας, ωστόσο, θα πρέπει να παραπεμφθούν σε ειδικό παιδοαλλεργιολόγο.

Βιβλιογραφία
1. Calvani, M, Arasi, S, Bianchi, A, Caimmi, D, Cuomo, B, Dondi, A, Indirli, GC, La Grutta, S, Panetta, V, Verga, MC. Is it possible to make a diagnosis of raw, heated, and baked egg allergy in children using cutoffs? A systematic review. Pediatr Allergy Immunol 2015: 26: 509– 521.
2. Ebisawa M, Ballmer-Weber BK, Vieths S, Wood RA (eds): Food Allergy: Molecular Basis and Clinical Practice. Chem Immunol Allergy. Basel, Karger, 2015, vol 101, pp 124-130. doi: 10.1159/000375416
3. Allen KJ, Turner PJ, Pawankar R, Taylor S, Sicherer S, Lack G, Rosario N, Ebisawa M, Wong G, Mills ENC, Beyer K, Fiocchi A, Sampson HA.
Precautionary labelling of foods for allergen content: are we ready for a global framework? World Allergy Organ J. 2014 Apr 30;7(1):10. doi: 10.1186/1939-4551-7-10. PMID: 24791183; PMCID: PMC4005619.
4. Nilsson L, Vaccination and allergy: EAACI position paper, practical aspects. Pediatr Allergy Immunol. 2017;28:628-40